“Азыркы кыргыз адабий тили” аттуу фундаменталдык эмгек чыкты
Бүгүн Айтматов атындагы тил жана адабият институтунда “Азыркы кыргыз адабий тили” аттуу илимий эмгектин бетачар аземи болот. Аталган жыйында манасчылар, акындар жана ырчылар өнөрлөрүн тартуулашат.
Чыңгыз Айтматов атындагы адабий институттан жылдын башында жарыкка чыккан “Азыркы кыргыз адабий тили” аттуу фундаменталдык эмгек – фонетика, лексикология, лексикография, фразеология, морфология, синтаксис, стилистика, текст таануу жана лингвопоэтика бөлүмдөрүнөн турат. Эмгек азырынча 200 даана менен 928 бет болуп басылып чыкты. Аталган эмгек тууралуу алгач Айтматов атындагы тил жана адабий институтунун директору Абдылдажан Акматалиев мындай деди:
– Биз бул эмгекти чыгарууда кыргыз тил илими боюнча бир канча эмгектерди пайдаландык. Бирок жаңы илимий негиздер, ой-пикирлер менен толукталгандыгын да айта кетейин. Бул эмгектин басылып чыгышына академик Бүбүйна Орузбаева, окумуштуулар Аскар Турсунов, Сүйүмкан Өмүралиева, Жумаш Мамытов, Бейшебай Усубалиев, Сыртбай Мусаев, Ташболот Садыковдор активдүү катышышты. Ошондой эле буга чейин эмгектерин жазып калтырышкан окумуштуулар Токтосун Акматов, Самак Давлетов, Эсенгул Абдылдаев, Сарыбай Кудайбергеновдордун да эмгектери камтылды.
Аталган эмгек кыргыз тил илиминин бардык тармактарын камтыгандыгы менен өзгөчөлөнөт жана 80-жылы соңку ирет жарыкка чыккан бул аталыштагы эмгекке жаңы ой-пикирлер, илимий негиздемелер кошумчаланды. Эмгек, албетте, илимий негизден айрыкча жаш окумуштууларга, студенттерге зарыл болгону менен, кыргыз тилинин жоголуп кетүү коркунучу пайда болуп жаткан бүгүнкү күндө мындай эмгектердин басылып турушунун мааниси чоң :
“Азыркы кыргыз адабий тили” деген эмгектин өзгөчөлүгү – менин оюмча 80-жылдары жарым-жартылай чыккан бул аталыштагы эмгектин – андан бери отуз жылдай убакыт өтүп кетиптир – ошол бөксөлүктү толтуруп, илимий изилдөөнүн кийинки жаңы барактарына жол ачууга кызмат өтөйт деп ойлоймун.
“Азыркы кыргыз адабий тили” аттуу фундаменталдык эмгектин бетачарына окумуштуулар, акын-жазуучулар, аймактардан педагог адистер жана өнөр адамдары катышмакчы.
Фатима Абдалова, “Азаттык” радиосу, 31.03.2009-ж.
