Кыргыз «Алиппелеринин» мазмундук-тематикалык эволюциясы тууралуу
И.Арабаевдин «Алиппе жаки төтө окуу китеби» аттуу китебинин жарыкка чыгышынын 105 жылдыгына карата Мектептин милдети баланын сабатын ачып билим берүү
Толугу менен
Кыргыз тили
“Барчук, келчүк” деп балдырабайлы…
“Турак” деп коет. Жашап турган жери, байыр алып баш калкалаган жайы, жашоо-тиричилигин улантуу үчүн жай таап туруп калган орду деген
Толугу менен
Тил комиссиясы: журналисттерге доомат көп
Президентке караштуу Мамлекеттик тил боюнча улуттук комиссиясы журналисттерге кыргыз тилинде сүйлөө жана жазуу эрежелери боюнча устаттык сааттарды өткөрүүнү болжоп жатат.
Толугу менен
Шаймерден менен Чилмерден
Шайлобек сөздүктүн кезектеги парчасы. Кайсыл гана тилде болбосун сөздөрдүн кайдан келип чыкканы, теги, пайда болгон эли-жери унутулуп, бара-бара колдонуудан калса
Толугу менен
Этиштин ыңгайлары
Сүйлөөчүнүн болутка (кыймыл –аракетке, окуяга, фактыга) карата мамилесин туюндуруу үчүн “ыңгай” түшүнүгү колдонулаары белгилүү. Башка тилдер сыяктуу эле кыргыз тилине
Толугу менен
Кыргыз “мерчемдеди” деген эмес
“Шайлообек сөздүктөн” сын. “Мерчем, мерчемдүү” деген–керектүү, ыңгайлуу, күн мурунтан болжолдонгон жер деген өңдүү маанини берет экен. Мисалы, “Мерчемдүү жердин баарына
Толугу менен
Канткенде балдарды сабаттуу жазууга үйрөтөбүз?
Ар бир окуучу жазуу тапшырмаларын катасыз жаркыратып жазса деген ой-тилек ар бир мугалимдин кыялында болсо керек. Бүгүнкү күндө коомдун өзгөрүлүшү
Толугу менен
Улуттук «Алиппе» китеби – улуттук маанилүү символ
И.Арабаевдин «Алиппе жаки төтө окуу китеби» аттуу китебинин жарыкка чыгышынын 105 жылдыгына карата Албетте, ар бир улуттун Туусу, Герби, Гимни
Толугу менен
Кыргыз эли — кыргыз сөзү – абал жана келечек
Эл, коом, мамлекет турмушунда сөз сабаттуулук, сөз таасирдүүлүк адамзат тарыхында эч убакта маанисин жоготпой турган түбөлүк маселе. Кыргыз эли бүгүнкү
Толугу менен
Сөөлөтүнөн ажырап, бузулган сөздү ким түздөйт?..
Сөз кадырына жете билүү, уга билүү, айта билүү – адамдык өсүп-өнүгүүнүн өзөгү деп айтылат. Байыртан кыргыз эли сөз багып, кеп
Толугу менен
“Таалайыма жазганды көрөм…”
“Шайлообек сөздүктөн” бир үзүм. “Таа” деген сөз чүкөнүн ”алчы” тарабынын карама-каршы жагын билдирет. Өкчөгөн чүкөсү “таа” конду же “алчы” конду
Толугу менен
Мирбек Окенов: Эми Google Translate тутумуна кыргызча үн менен которуу кирет
Азыркы учурда кыргыз тилине которуу же кыргыз тилинен башка тилге которуу 100 пайыз туура иштейт деп Google Translate кепилдик бербейт.
Толугу менен
Төбөдөгү көйгөй дөбөдө чечилген
“Шайлообек сөздүктөн” бир шиңгил. “Мүчөл” деген сөздү чечмелерден мурда “мүчө” деген сөздү чечмелейли. Мүчө – дененин бөлүгү. Адамдын да, айбандын
Толугу менен
“Жайсаңчы” даражалуу адам болгон
Сөздүн этимологиясы, чыгыш тегине баам таштоодон кызык илим жок. “Шайлообек сөздүктөн” бир чарпым. “Чөп оту” деген бирөөлөр малын жайган үчүн
Толугу менен
Жазма көйгөйү жана заманбап паспорт реформасы
Жакында интернеттеги кыргыз тилиндеги коомдук тармактарда Кыргызстанда берилчү туулгандыгы тууралуу күбөлүктүн мукабасындагы ката тууралуу талкуу жүрдү. Бул талкуу кайрадан эле
Толугу менен
Тап этине толо элек…
«Тап» деген сөздү чечмелейли. Жоголгон нерсени табуу. Мисалы, “Ал кечээ жоготкон ийнесин бүгүн таап алды”дейт. “Тапкан сүйүнөт, тааныган алат” деген
Толугу менен
Кыргыз тилине мультимедиалык таяныч
Жакында Бишкектеги №70 гимназияда 1-8-класстар үчүн кыргыз тилин үйрөнүү боюнча мультимедиалык кошумча окуу куралынын бетачары болду. Шаар мектептеринен чогулган мугалимдерге
Толугу менен
Бозосу ташбуркандап калган экен…
Бүгүн уңгусу “таш” менен башталган сөздөрдүн маанисин чечмелейли. Аксыда эстелик үчүн көрүстөнгө коюлган ташты “Ташбаба” деп коет же бейиттин башына
Толугу менен
Биздин айылдын кызыл бут жигиттери
Кыргыздын тили – өтө элестүү тил. Айрыкча кимдир бирөөлөрдүн кебете-кешпирин сыпаттаганда сүрөткө тарткандай сүйлөгөн. “Түлөгөн тайлактай самсаалап, сакал-муруту сапсайып, ачкалыктан
Толугу менен
Бийкечти “айым” деп атоо шылдың
Акыркы жылдары массалык маалымат каражаттарында иштеген журналисттер кыргыз тилин жат, түшүнүксүз, келегей сөздөргө толтурууда. Көпчүлүгү мунун эне тилиндеги сөздөрдүн маанисин
Толугу менен
Математикти “улутчулга” айланткан эне тил
Бою пас адам тоого чыкса дагы кичине, алп аңгекте да чоң. Бул сөз кыргыздардын ичинен физика-математика илимдеринин биринчи кандидаты болгон
Толугу менен
Сөз баштаган – эл баштайт
Кыргыз рухунун башында турган “Манас” эпосун ала турган болсок, андагы Манас баатыр дагы сөздү жеген улуу инсан болгон. Эгер Манас
Толугу менен